TOPOLOGY

คำๆหนึ่งที่ ที่มักกล่าวอ้างในการเรียนการสอนก็คือคำว่า TOPOLOGY สมัยนั้นคำว่า GIS มักจะสับสนกับแผนที่ที่เป็นตัวเลข วิธีการที่ท่านผู้รู้สมัยนั้นใช้อธิบายก็คือ ข้อมูลที่จัดเก็บในระบบ GIS จะมี TOPOLOGY แต่ขณะที่ข้อมูลที่เป็นแผนที่ตัวเลขหรือข้อมูลที่เป็น CAD จะไม่มี TOPOLOGY

ความหมายของ TOPOLOGY ในแนวของ GIS คือ "a spatial relationship between features" หรือ ความสัมพันธ์เชิงตำแหน่งระหว่างกลุ่มรูปร่างอันได้แก่ เส้น จุด และรูปเหลี่ยม

นี่เองทำให้ข้อมูล GIS ที่มี TOPOLOGY ดูฉลาดกว่า ข้อมูลตัวเลขธรรมดา อธิบายง่ายๆ ถ้าข้อมูล 2 LAYER เช่น layer ที่เป็น จุด และอีก layer หนึ่งเป็น รูปเหลี่ยม ถ้านำทั้ง 2 Layer มาซ้อนทับกัน จะทำให้รู้ว่า จุดอยู่ข้างใน(1) หรืออยู่ข้างนอก(0)ของรูปเหลี่ยม หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งถ้าข้อมูล 2 LAYER เช่น layer ที่เป็น จุด และอีก layer หนึ่งเป็น เส้น ถ้านำทั้ง 2 Layer มาซ้อนทับกัน จะทำให้รู้ว่า จุดอยู่ข้างใน(1) หรืออยู่ข้างนอก(0)ของเส้น

เพื่อให้เข้าใจยิ่งขึ้นลองไปที่ http://mapperz.110mb.com/GMAP/GMap_Topo.html จะเห็นคำอธิบายคำว่า TOPOLOGY ผ่านทางภาพได้ง่ายยิ่งขึ้น

ปัจจุบันข้อมูล GIS บางตัวก็มี TOPOLOGY บางตัวก็ไม่มี TOPOLOGY ข้อมูลที่มี TOPOLOGY จะทำให้การวิเคราะห์ข้อมูลดีกว่า และรวดเร็วกว่า แต่ปัจจุบันเครื่องคอมพิวเตอร์มีความรวดเร็วมากขึ้น อาจจะเห็นไม่แตกต่างมากนัก ตัวอย่างข้อมูล GIS ที่ไม่มี TOPOLOGY ก็ได้แก่ ข้อมูล Shape file แต่ก็สามารถทำงานได้อย่างมากมาย

คงจะเป็นพื้นฐานในการปูพื้นให้มีความเข้าใจให้มากขึ้นสำหรับผู้ที่ศึกษาศาสตร์ทางด้านนี้

ที่มา พ.อ.ศุภฤกษ์ ชัยชนะ